वैदिक सनातन सस्कृतिका २५ अनौठा रहस्यहरु

काठमाडौ , १७ चैत

१. हिन्दू धर्म थाहा भएसम्म सबैभन्दा पूरानो धर्म हो जसका कारण यसलाई सनातन धर्म पनि भनिँदै आएको छ । यसको उत्पति १० हजार वर्षअघि भएको थियो भने यसका साहित्यिक कृतिहरुलाई इसा पूर्व ७ हजारभन्दा अघि रचिएको मानिन्छ । 

२. हिन्दू धर्मलाई इसाई धर्म र मुस्लिम धर्मपछिको सबैभन्दा ठूलो धर्म मानिन्छ । विश्वभरि १४ प्रतिशत मानिसहरु हिन्दू धर्मावलम्बी रहेका छन् । 

३. योगा, प्रणायाम, ज्योतिषशास्त्र, अंकशास्त्र, हस्तरेखा विज्ञान तथा वास्तुशास्त्र जस्ता विज्ञान तथा शास्त्रहरु हिन्दू संस्कृति तथा जीवनपद्धतिबाट उत्पति भएका हुन् । 

४. संसारको सबैभन्दा ठूलो मन्दिर भारतमा होइन, कम्बोडियाको अंगकोरमा पर्दछ । 

५. नेपालको उत्पति हिन्दू ऋषि ने मुनीले गरेका हुन् भन्ने मिथ्य रहेको छ । 

६. हिन्दू धर्ममा, महिला र पुरुष दुवैलाई समान मानिन्छ । महिलालाई पनि भगवतीको रुपमा पूजा गर्ने चलन हुन्छ, जुन यस धर्मको मुख्य विशेषता पनि हो । 

७. हिन्दू धर्ममा आधारित मन्दिरहरुको वास्तुकला आकर्षक सज्जावट मात्र होइनन्, ऊर्जाको केन्द्र पनि हुन् र विशेष वैज्ञानिक महत्व राख्दछन् भन्ने कुरा प्रमाणित भइसकेको छ । मन्दिर निर्माणमा प्रयोग हुने फलामदेखि निर्माणको ढाँचासम्मले पनि सकारात्मक ऊर्जा संचारित गर्दछ भन्ने कुरा प्रमाणित भइसकेको छ । 

८. आदर्श हिन्दू धर्मको चार मुख्य उद्देश्यहरु धर्म, अर्थ, कर्म तथा मोक्ष हुन् । 

९. “कर्म” शब्द राम्रो वा नराम्रो काम भन्ने अर्थ बुझाउने हिन्दू अवधारणाबाट आएको शब्द हो । 

१०. बौद्ध धर्मको उद्भव हिन्दू धर्मबाटै भएको मान्ने गरिन्छ । हिन्दू धर्मको विकल्पको रुपमा बौद्ध धर्मको सुरुवात भएको हो भन्ने मान्नेहरु पनि छन् । बौद्ध धर्म भारतबाट प्रचारित हुँदै एसियाभर पुगेको थियो । 

११. विश्वमा हरेक सात मानिसमध्ये एक हिन्दू भारतीय नागरिक पर्दछन् । 

१२. विश्वको प्रख्यात फोन कम्पनीका संस्थापक स्टिभ जब्स्ले फेसबुकका संस्थापक मार्क जुर्कबर्गलाई आन्तरिक शान्ति तथा आधात्यमिकता प्राप्तिका लागि भारतको उत्तराखण्डमा रहेको कैँची धाम मन्दिर घुम्न जान सुझाव दिएका थिए । 

१३. संसारको सबैभन्दा मूल्यवान धार्मिक संरचना भारतको केरलाको पद्यमनाभास्वामी मन्दिरलाई मानिन्छ । यो मन्दिरमा रहेको अत्याधिक बहुमूल्य आभूषणसहितको यस मन्दिरको सम्पत्तिको मूल्य २२ खर्ब ३० करोड रहेको छ । 

१४. भारतमा मात्र, १ लाख ८ हजार स्वीकृत मन्दिरहरु रहेका छन् । 

१५. हिन्दू धर्मका संस्थापकको यकिन छैन । 

१६. हिन्दू धर्म यस धर्मलाई जनाउने वास्तविक शब्द भने होइन । यसको वास्तविक नाम सनातन धर्म नै हो, जसको अर्थ “अनन्त धर्म” वा “अनन्त सत्य” हो भन्ने गरिन्छ । 

१७. हिन्दू शब्दको उद्गम “सिन्धु खोला”बाट भएको मानिन्छ । 

१८. १२ वर्षमा एक पटक मात्र हुने हिन्दूहरुको पर्व, “कुम्भमेला”लाई संसारकै सबैभन्दा ठूलो मानव भेलाको पर्वको रुपमा चिनिन्छ । 

१९. नेपाल र भारतमा महिलाहरुले लगाउने वस्त्र, सारीको उत्पति इसा पूर्व २००० अघिबाट नै सिंधु उपत्यकाबाट भएको हो । 

२०. हिन्दू धर्मका केही प्रभाव तथा अवधारणाहरु शिख धर्म तथा जैन धर्ममा पनि रहेको छ । 

२१. १०८ लाई हिन्दू धर्ममा पवित्र अंक मानिन्छ । यही अंक बौद्ध, शिख तथा जैन धर्ममा पनि पवित्र मानिन्छ । 

२२. ऋगवेदलाई थाहा भएको मध्ये संसारकै सबैभन्दा पुरानो किताब मानिन्छ र यसको अस्तित्व इसा पूर्व ७००० वर्ष अघिबाट रहेको बताइन्छ । 

२३. हिन्दू धर्मको कामसूत्रको ग्रन्थमा आधारित किताब संसारमा सबैभन्दा बढी विक्रि हुने किताबमध्ये एक हो ।

२४. वेद तथा हिन्दू धर्मका अन्य पाठहरु हजारौँ वर्षसम्म बिना कुनै कागज संरक्षित गरिएको थियो । यी पाठहरु एक पुस्ताबाट अर्को पुस्तामा मन्त्रोच्चारण र स्मृतिको सहयोगमा हस्तान्तरित हुन्थे । 

२५. सिंगापुर हिन्दू धर्मको वास्तुको आधारमा निर्माण भएको सहर हो । यसलाई संसारभरका आधुनिक वास्तुनिर्माताले प्रशंसा गर्ने गर्दछन् भने यही रेखाचित्रको अनुसरण गर्ने मानिसहरु पनि छन् । 

प्रस्तुत लेख इतिहास तथा पुरातन ज्ञान अध्ययनका उत्साही रमेश थापाद्वारा लिखित लेखको अनुवाद हो ।